heyvatech

مقدمه

از ابتدای سال ۱۴۰۰ با ارائه چک صیاد سوالات و ابهامات زیادی برای افرادی که با چک سروکار دارند مطرح شد. اینکه چک صیاد چیست؟ مشخصات چک صیاد و نحوه نوشتن آن چگونه است؟ آیا نرم افزار استعلام چک صیاد وجود دارد. ثبت چک صیاد چگونه است و تایید دریافت آن را چطور باید انجام داد. برای دریافت پاسخ تمام این سوالات با این نوشتار همراه باشید.
چک های صیادی مشخصاتی دارد که آن را از سایر چک ها متمایز می سازد. از رنگ آن گرفته تا مندرجات موجود در برگه چک با چک های عادی متفاوت است. همچنین دریافت چک های صیاد الزامات قانونی دارد که باید توسط صادرکننده، دریافت کننده و ذینفع چک رعایت شود در غیر این صورت چک قابل نقد شدن نیست. یکی از الزامات ثبت چک صیاد در سامانه آن است که در ادامه توضیح خواهیم داد. نحوه نوشتن چک صیاد نیز قوانینی دارد که باید حتما رعایت شود.

چک صیاد چیست؟

چک صیاد ، جدیدترین نوع چک های عرضه شده در ایران می باشد که از ابتدای سال به صورت رسمی در بانک های ایران ارائه شد. این چک ها دارای یک شناسه صیادی یکتا می باشد که دریافت کننده چک می تواند با این شناسه، از وضعیت اعتباری صادر کننده چک مطلع شود. صادرکنندگان، انتقال دهندگان و ذینفعان چک صیاد ملزم به رعایت قوانین زیر می باشند:

• ثبت چک در سامانه معرفی شده توسط بانک مرکزی (صیاد) در حین صدور ، دریافت یا انتقال چک.
• ممنوعیت دریافت دسته چک یا صدور دسته چک جدید برای افرادی که دارای چک برگشتی سوء اثر نشده هستند.
• ممنوعیت صدور چک حامل
• ثبت انتقال چک در سامانه به جای پشت نویسی چک و ...

مشخصات ظاهری و امنیتی چک صیاد

چک صیادی دارای مشخصات ظاهری و امنیتی هستند که به سادگی از چک های تقلبی قابل تشخیص باشند. از مشخصات چک صیاد می توان به ابعاد چک صیاد (170در 85 میلی متر) اشاره کرد. رنگ چک صیاد بنفش رنگ بوده و با رنگ چک های قدیمی متفاوت است و روی آن ها عبارت «کارسازی این چک منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است» درج شده است. همچنین تاریخ انقضای اعتبار چک و عبارت «حد اکثر تاریخ زمانی معتبر قابل درج: **/**/****» روی آن ها درج شده است.

در ساخت چک صیاد از موادی استفاده شده که به دلیل حساس بودن به مواد شیمیایی در صورت برخورد با مواد شیمیایی تغییر رنگ می دهند. همچنین در چاپ شماره سریال های این چک ها از موادی استفاده شده که در نور ماوراء بنفش تغییر رنگ داده و قابل تشخیص هستند. استفاده از خطوطی که با استفاده از نرم افزارهای امنیتی طراحی شده و هر خط حاوی اطلاعات رنگ مربوط به خود است همچنین استفاده از تصویر سه بعدی چاپخانه دولتی ایران که در نور قابل رویت است ، درج لوگو نامرئی چکاوک و استفاده از ریز نوشته های I.R.IRAN از دیگر مشخصات امنیتی چک صیاد است. در تصویر زیر می توانید کلیه مشخصات چک صیاد را ببینید.

نحوه نوشتن چک صیاد

نحوه نوشتن چک صیاد دارای دستورالعمل خاصی است. اول از همه باید بدانید که تمامی پشت نویسی های چک برای چک صیاد غیر قانونی است و نمی توان این چک ها را پشت نویسی کرد. به جای صدور چک های حامل، نیاز است که افراد حتما چک های صیادی را در سامانه چک صیاد ثبت کنند. چک صیادی باید به طور دقیق نوشته شوند. تمامی اطلاعات مورد نیاز در چک صیاد باید به طور دقیق در چک وارد شود و فرد دریافت کننده چک نیز ملزم به بررسی اطلاعات وارد شده بر روی چک می باشد. امکان صدور چک های صیادی بدون تاریخ وجود ندارد و افراد باید اطلاعات مربوطه را مانند تاریخ صدور چک، مبلغ چک به عدد و حروف و ... را به دقت وارد کنید.

شماره شناسه چک صیاد کجاست

با توجه به اینکه برای استعلام چک های صیادی، نیاز است که افراد شماره شناسه چک های صیادیرا وارد نمایند، بسیار مهم است که افراد از محل درج شماره شناسه چک های صیادی مطلع باشند. شماره شناسه چک صیاد یک شماره ۱۶ رقمی است که در بالا و سمت چپ چک درج شده است. تمامی چک های صیادی در هر بانکی که صادر شده باشند، دارای شماره شناسه چک صیادی در همین محل می باشند. در تصویر زیر می توانید محل درج شماره شناسه چک صیاد را مشاهده کنید.

ثبت چک صیاد

همان طور که اشاره شد تمام چک های صیاد ملزم به ثبت چک در سامانه معرفی شده بانک مرکزی با نام صیاد هستند. اما ثبت چک صیاد در این سامانه به چه شکلی انجام می شود. برای دسترسی به این سامانه روش های متعددی وجود دارد که عبارتند از :

1. اینترنت بانک های مختلف : تقریبا تمامی بانک ها خدمات مربوط به چک های صیاد را در اینترنت بانک خود ارائه می دهند. برای ثبت چک صیاد در اینترنت بانک هر یک از بانک ها باید در آن لاگین کرده و در بخش مدیریت چک که ممکن است در برخی بانک ها با عنوان متفاوت تری موجود باشد وارد قسمت ثبت چک شده و فرآیندهای مربوط به ثبت چک صیاد خود را انجام دهید.
2. همراه بانک ها و وب اپلیکیشن های بانک های مختلف: یکی دیگر از راه های ثبت چک صیاد مراجعه به همراه بانک ها یا وب اپلیکیشن های بانک های مختلف است که در صورت نصب آن ها و احراز هویت در آن ها می توانید به راحتی در بخش مدیریت چک ، ثبت چک صیاد خود را انجام دهید.
3. استفاده از برنامه های موبایلی پرداخت دارای مجوز بانک مرکزی: یکی دیگر از راه های ثبت چک صیاد استفاده از نرم افزارهای موبایلی حوزه پرداخت است. در حال حاضر اپلیکیشن های آپ ، 724 ، تاپ ، سکه و ایوا دارای مجوز بانک مرکزی برای ارائه خدمات چک صیاد هستند.

تایید دریافت چک صیاد

بعد از اینکه صادرکننده چک، عملیات ثبت چک صیاد را با یکی از روش های گفته شده در بالا انجام داد حال برای نقد شدن این چک باید دریافت کننده چک نیز مندرجات برگ چک را در این سامانه تایید کند. البته نیازی نیست که تایید دریافت چک صیاد در همان بانک عاملی که صادرکننده چک را در آن ثبت کرده انجام شود. ذینفع باید به یکی از روش های گفته شده وارد سامانه شود و اینبار گزینه تایید چک را انتخاب کند و بعد از وارد کردن شناسه صیاد چک و بررسی مندرجات چک آن را تایید یا رد کند. در صورت رد چک امکان نقد شوندگی آن وجود ندارد و ذینفع باید برگ چک را به صادرکننده چک برگرداند.

استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی

برای استعلام وضعیت اعتباری چک صیاد روش های مختلفی وجود دارد. استعلام پیامکی چک صیاد ، استعلام از طریق پورتال بانک مرکزی ، به این ترتیب شما می توانید وضعیت اعتباری صادرکننده چک را از طریق وارد کردن شماره ۱۶ رقمی صیاد موجود در برگ چک استعلام کنید.

استعلام پیامکی چک صیاد

برای استعلام پیامکی چک صیاد ، باید شناسه ۱۶ رقمی صیاد را به سرشماره ۷۰۱۷۰۱ پیامک کنید. به این ترتیب می توانید وضعیت اعتباری صادرکننده چک را از نظر تعداد و مبلغ چک های برگشتی سوء اثر نشده در شبکه بانکی استعلام نمایید.

استعلام چک صیاد از طریق پورتال بانک مرکزی

شما می توانید با مراجعه به پایگاه اطلاع رسانی بانک مرکزی به آدرس www.cbi.ir و سپس وارد شدن به صفحه « استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی » با وارد کردن شناسه صیاد مندرج در برگه چک صیاد ، وضعیت اعتباری صادرکننده چک را از نظر تعداد و مبلغ چک های برگشتی استعلام کنید.

مزایا و معایب چک صیاد

از زمانی که چک های صیادی روی کار آمدند، بسیاری از افراد در رابطه با مزایا و معایب این چک های جدید ابهام دارند. در واقع، چک های صیادی دارای معایب و مزایای خاصی هستند که ممکن است برای بعضی از افراد سودمند و برای بعضی از افراد مضر باشد.

• چک های صیادی، به زودی برگشت می خورند: چک های صیادی از قانون مربوط به 10 روز فرصت برای برگشت خوردن چک تبعیت نمی کنند و پس از گذشت زمان پاس شدن چک، در صورتی که در حساب فرد صادر کننده چک، مبلغ مورد نظر موجود نباشد، برگشت می خورند.
• چک های صیادی قابل استعلام هستند: افراد دریافت کننده چک می توانند به راحتی با کمک شناسه چک صیادی، از وضعیت خوش حسابی و یا بدحسابی فرد صادر کننده چک مطلع شوند.
• چک های صیادی به راحتی صادر نمی شوند: بر عکس چک های قدیمی که ممکن بود به راحتی صادر شوند، چک های صیادی به افراد بد حسابی که دارای چک های برگشتی می باشند، داده نمی شود.

نمونه چک صیاد بانک های مختلف

در تصویر زیر، نمونه چک صیاد بانک های مختلف را مشاهده می کنید. دقت داشته باشید که شکل چک صیادیبانک های مختلف مانند بانک ملی، بانک ملت، بانک تجارت، بانک کشاورزی، بانک صادرات، بانک انصار، بانک رفاه و ... مانند تصویر زیر می باشد. تنها لوگو مربوط به بانک در بالا و وسط چک صیادی درج می شود.

منبع : چک صیاد

مقدمه

از ابتدای سال ۱۴۰۰ با ارائه چک صیاد سوالات و ابهامات زیادی برای افرادی که با چک سروکار دارند مطرح شد. اینکه چک صیاد چیست؟ مشخصات چک صیاد و نحوه نوشتن آن چگونه است؟ آیا نرم افزار استعلام چک صیاد وجود دارد. ثبت چک صیاد چگونه است و تایید دریافت آن را چطور باید انجام داد. برای دریافت پاسخ تمام این سوالات با این نوشتار همراه باشید.
چک های صیادی مشخصاتی دارد که آن را از سایر چک ها متمایز می سازد. از رنگ آن گرفته تا مندرجات موجود در برگه چک با چک های عادی متفاوت است. همچنین دریافت چک های صیاد الزامات قانونی دارد که باید توسط صادرکننده، دریافت کننده و ذینفع چک رعایت شود در غیر این صورت چک قابل نقد شدن نیست. یکی از الزامات ثبت چک صیاد در سامانه آن است که در ادامه توضیح خواهیم داد. نحوه نوشتن چک صیاد نیز قوانینی دارد که باید حتما رعایت شود.

چک صیاد چیست؟

چک صیاد ، جدیدترین نوع چک های عرضه شده در ایران می باشد که از ابتدای سال به صورت رسمی در بانک های ایران ارائه شد. این چک ها دارای یک شناسه صیادی یکتا می باشد که دریافت کننده چک می تواند با این شناسه، از وضعیت اعتباری صادر کننده چک مطلع شود. صادرکنندگان، انتقال دهندگان و ذینفعان چک صیاد ملزم به رعایت قوانین زیر می باشند:

• ثبت چک در سامانه معرفی شده توسط بانک مرکزی (صیاد) در حین صدور ، دریافت یا انتقال چک.
• ممنوعیت دریافت دسته چک یا صدور دسته چک جدید برای افرادی که دارای چک برگشتی سوء اثر نشده هستند.
• ممنوعیت صدور چک حامل
• ثبت انتقال چک در سامانه به جای پشت نویسی چک و ...

مشخصات ظاهری و امنیتی چک صیاد

چک صیادی دارای مشخصات ظاهری و امنیتی هستند که به سادگی از چک های تقلبی قابل تشخیص باشند. از مشخصات چک صیاد می توان به ابعاد چک صیاد (170در 85 میلی متر) اشاره کرد. رنگ چک صیاد بنفش رنگ بوده و با رنگ چک های قدیمی متفاوت است و روی آن ها عبارت «کارسازی این چک منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است» درج شده است. همچنین تاریخ انقضای اعتبار چک و عبارت «حد اکثر تاریخ زمانی معتبر قابل درج: **/**/****» روی آن ها درج شده است.

در ساخت چک صیاد از موادی استفاده شده که به دلیل حساس بودن به مواد شیمیایی در صورت برخورد با مواد شیمیایی تغییر رنگ می دهند. همچنین در چاپ شماره سریال های این چک ها از موادی استفاده شده که در نور ماوراء بنفش تغییر رنگ داده و قابل تشخیص هستند. استفاده از خطوطی که با استفاده از نرم افزارهای امنیتی طراحی شده و هر خط حاوی اطلاعات رنگ مربوط به خود است همچنین استفاده از تصویر سه بعدی چاپخانه دولتی ایران که در نور قابل رویت است ، درج لوگو نامرئی چکاوک و استفاده از ریز نوشته های I.R.IRAN از دیگر مشخصات امنیتی چک صیاد است. در تصویر زیر می توانید کلیه مشخصات چک صیاد را ببینید.

نحوه نوشتن چک صیاد

نحوه نوشتن چک صیاد دارای دستورالعمل خاصی است. اول از همه باید بدانید که تمامی پشت نویسی های چک برای چک صیاد غیر قانونی است و نمی توان این چک ها را پشت نویسی کرد. به جای صدور چک های حامل، نیاز است که افراد حتما چک های صیادی را در سامانه چک صیاد ثبت کنند. چک صیادی باید به طور دقیق نوشته شوند. تمامی اطلاعات مورد نیاز در چک صیاد باید به طور دقیق در چک وارد شود و فرد دریافت کننده چک نیز ملزم به بررسی اطلاعات وارد شده بر روی چک می باشد. امکان صدور چک های صیادی بدون تاریخ وجود ندارد و افراد باید اطلاعات مربوطه را مانند تاریخ صدور چک، مبلغ چک به عدد و حروف و ... را به دقت وارد کنید.

شماره شناسه چک صیاد کجاست

با توجه به اینکه برای استعلام چک های صیادی، نیاز است که افراد شماره شناسه چک های صیادیرا وارد نمایند، بسیار مهم است که افراد از محل درج شماره شناسه چک های صیادی مطلع باشند. شماره شناسه چک صیاد یک شماره ۱۶ رقمی است که در بالا و سمت چپ چک درج شده است. تمامی چک های صیادی در هر بانکی که صادر شده باشند، دارای شماره شناسه چک صیادی در همین محل می باشند. در تصویر زیر می توانید محل درج شماره شناسه چک صیاد را مشاهده کنید.

ثبت چک صیاد

همان طور که اشاره شد تمام چک های صیاد ملزم به ثبت چک در سامانه معرفی شده بانک مرکزی با نام صیاد هستند. اما ثبت چک صیاد در این سامانه به چه شکلی انجام می شود. برای دسترسی به این سامانه روش های متعددی وجود دارد که عبارتند از :

1. اینترنت بانک های مختلف : تقریبا تمامی بانک ها خدمات مربوط به چک های صیاد را در اینترنت بانک خود ارائه می دهند. برای ثبت چک صیاد در اینترنت بانک هر یک از بانک ها باید در آن لاگین کرده و در بخش مدیریت چک که ممکن است در برخی بانک ها با عنوان متفاوت تری موجود باشد وارد قسمت ثبت چک شده و فرآیندهای مربوط به ثبت چک صیاد خود را انجام دهید.
2. همراه بانک ها و وب اپلیکیشن های بانک های مختلف: یکی دیگر از راه های ثبت چک صیاد مراجعه به همراه بانک ها یا وب اپلیکیشن های بانک های مختلف است که در صورت نصب آن ها و احراز هویت در آن ها می توانید به راحتی در بخش مدیریت چک ، ثبت چک صیاد خود را انجام دهید.
3. استفاده از برنامه های موبایلی پرداخت دارای مجوز بانک مرکزی: یکی دیگر از راه های ثبت چک صیاد استفاده از نرم افزارهای موبایلی حوزه پرداخت است. در حال حاضر اپلیکیشن های آپ ، 724 ، تاپ ، سکه و ایوا دارای مجوز بانک مرکزی برای ارائه خدمات چک صیاد هستند.

تایید دریافت چک صیاد

بعد از اینکه صادرکننده چک، عملیات ثبت چک صیاد را با یکی از روش های گفته شده در بالا انجام داد حال برای نقد شدن این چک باید دریافت کننده چک نیز مندرجات برگ چک را در این سامانه تایید کند. البته نیازی نیست که تایید دریافت چک صیاد در همان بانک عاملی که صادرکننده چک را در آن ثبت کرده انجام شود. ذینفع باید به یکی از روش های گفته شده وارد سامانه شود و اینبار گزینه تایید چک را انتخاب کند و بعد از وارد کردن شناسه صیاد چک و بررسی مندرجات چک آن را تایید یا رد کند. در صورت رد چک امکان نقد شوندگی آن وجود ندارد و ذینفع باید برگ چک را به صادرکننده چک برگرداند.

استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی

برای استعلام وضعیت اعتباری چک صیاد روش های مختلفی وجود دارد. استعلام پیامکی چک صیاد ، استعلام از طریق پورتال بانک مرکزی ، به این ترتیب شما می توانید وضعیت اعتباری صادرکننده چک را از طریق وارد کردن شماره ۱۶ رقمی صیاد موجود در برگ چک استعلام کنید.

استعلام پیامکی چک صیاد

برای استعلام پیامکی چک صیاد ، باید شناسه ۱۶ رقمی صیاد را به سرشماره ۷۰۱۷۰۱ پیامک کنید. به این ترتیب می توانید وضعیت اعتباری صادرکننده چک را از نظر تعداد و مبلغ چک های برگشتی سوء اثر نشده در شبکه بانکی استعلام نمایید.

استعلام چک صیاد از طریق پورتال بانک مرکزی

شما می توانید با مراجعه به پایگاه اطلاع رسانی بانک مرکزی به آدرس www.cbi.ir و سپس وارد شدن به صفحه « استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی » با وارد کردن شناسه صیاد مندرج در برگه چک صیاد ، وضعیت اعتباری صادرکننده چک را از نظر تعداد و مبلغ چک های برگشتی استعلام کنید.

مزایا و معایب چک صیاد

از زمانی که چک های صیادی روی کار آمدند، بسیاری از افراد در رابطه با مزایا و معایب این چک های جدید ابهام دارند. در واقع، چک های صیادی دارای معایب و مزایای خاصی هستند که ممکن است برای بعضی از افراد سودمند و برای بعضی از افراد مضر باشد.

• چک های صیادی، به زودی برگشت می خورند: چک های صیادی از قانون مربوط به 10 روز فرصت برای برگشت خوردن چک تبعیت نمی کنند و پس از گذشت زمان پاس شدن چک، در صورتی که در حساب فرد صادر کننده چک، مبلغ مورد نظر موجود نباشد، برگشت می خورند.
• چک های صیادی قابل استعلام هستند: افراد دریافت کننده چک می توانند به راحتی با کمک شناسه چک صیادی، از وضعیت خوش حسابی و یا بدحسابی فرد صادر کننده چک مطلع شوند.
• چک های صیادی به راحتی صادر نمی شوند: بر عکس چک های قدیمی که ممکن بود به راحتی صادر شوند، چک های صیادی به افراد بد حسابی که دارای چک های برگشتی می باشند، داده نمی شود.

نمونه چک صیاد بانک های مختلف

در تصویر زیر، نمونه چک صیاد بانک های مختلف را مشاهده می کنید. دقت داشته باشید که شکل چک صیادیبانک های مختلف مانند بانک ملی، بانک ملت، بانک تجارت، بانک کشاورزی، بانک صادرات، بانک انصار، بانک رفاه و ... مانند تصویر زیر می باشد. تنها لوگو مربوط به بانک در بالا و وسط چک صیادی درج می شود.

منبع : چک صیاد